Wraz z nadejściem lata wiele osób marzy o relaksie na plaży, złocistej opaleniźnie i słońcu, które dodaje energii oraz poprawia samopoczucie. Promienie słoneczne są także naturalnym źródłem witaminy D, niezbędnej dla zdrowia – zwłaszcza w czasie ciąży. Nic więc dziwnego, że przyszłe mamy zastanawiają się, czy mogą bezpiecznie korzystać ze słońca. Czy opalanie w ciąży szkodzi dziecku? Sprawdź, co warto wiedzieć o opalaniu, zanim wystawisz swoje ciało na słońce!
Czy w ciąży można się opalać?
Opalanie w ciąży to temat, który od lat budzi wiele emocji – zarówno wśród przyszłych mam, jak i specjalistów. Z jednej strony promienie słoneczne sprzyjają produkcji witaminy D i wpływają na dobry nastrój, ale z drugiej nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV może być niekorzystna dla organizmu, zwłaszcza dla skóry. Choć lekarze nie wydają jednoznacznego zakazu opalania się w czasie ciąży, zalecają dużą ostrożność i rozwagę.
W tym szczególnym okresie organizm kobiety przechodzi wiele zmian – układ hormonalny funkcjonuje inaczej, krążenie jest obciążone, a skóra staje się znacznie wrażliwsza. Z tego względu decyzję o korzystaniu z kąpieli słonecznych należy dobrze przemyśleć, a najlepiej skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Opalanie w ciąży – 1 trymestr
Lekarze zgodnie podkreślają, że w pierwszym trymestrze lepiej jest unikać opalania. To właśnie wtedy zachodzą najintensywniejsze zmiany hormonalne, a zarodek rozwija się w błyskawicznym tempie.
- Organizm przyszłej mamy w 1. trymestrze łatwiej się przegrzewa i szybciej traci siły pod wpływem promieni słonecznych, co z kolei może zwiększać ryzyko spadku ciśnienia i omdleń.
- Mdłości, wahania nastroju i zmęczenie, które często towarzyszą początkowi ciąży, sprawiają, że przebywanie na słońcu może być męczące i mało komfortowe.
Zamiast leżeć na pełnym słońcu, wybieraj zatem krótkie spacery w cieniu, a także pamiętaj o nakryciu głowy i odpowiednim nawodnieniu. Jeśli tylko pojawią się zawroty głowy, duszność lub osłabienie, natychmiast przerwij ekspozycję na słońce i skonsultuj się z lekarzem.
Opalanie w ciąży – 2 trymestr
Drugi trymestr często określa się jako „złoty okres” ciąży. Ustępują mdłości, wraca energia, a samopoczucie przyszłej mamy znacznie się poprawia. To właśnie wtedy wiele kobiet decyduje się na urlop, wyjazd za miasto czy wakacyjny relaks – także na słońcu. W tym czasie, jeżeli ciąża przebiega prawidłowo i nie ma przeciwwskazań ze strony lekarza prowadzącego, umiarkowane korzystanie z promieni słonecznych jest zazwyczaj bezpieczne. Trzeba jednak słuchać własnego ciała. Jeśli pojawi się dyskomfort, lepiej zrezygnować z opalania i poszukać cienia.
Dowiedz się więcej na temat: podróżowanie w ciąży – o czym warto pamiętać.
Opalanie w ciąży – 3 trymestr
W 3. trymestrze opalanie wiąże się z większymi ograniczeniami.
- Dziecko rośnie, zwiększa się obciążenie układu krążenia i pojawia się ryzyko obrzęków, przegrzania oraz trudności z oddychaniem.
- Wysoka temperatura może też nasilać uczucie zmęczenia, prowadzić do nadmiernej utraty płynów i zwiększać ryzyko przedwczesnych skurczów.
Na tym etapie lekarze często zalecają unikanie długiej ekspozycji na słońce. Jeśli jednak przyszła mama czuje się dobrze, może korzystać z uroków lata, pamiętając o odpoczynku w cieniu, lekkim ubraniu, chłodzeniu organizmu i uzupełnianiu płynów.
Opalanie brzucha w ciąży – mit czy prawda?
Często słyszy się, że opalanie w ciąży z zakrytym brzuchem jest potrzebne, aby chronić dziecko przed „przegrzaniem” lub poparzeniem. Tymczasem nie jest to prawda! Promienie słoneczne nie przenikają przez skórę do płodu, więc opalanie brzucha w ciąży nie zagraża dziecku ani nie powoduje tzw. zagotowania się wód płodowych. Możesz więc cieszyć się słońcem bez obaw o bezpieczeństwo maluszka.
Sprawdź też, jakie są inne fake newsy na temat ciąży – wszystko co należy wiedzieć o dezinformacji.
Zasady bezpiecznego opalania w ciąży
Opalanie się w ciąży może być przyjemne i korzystne, pod warunkiem że zachowasz odpowiednie środki ostrożności. Kieruj się poniższymi zasadami, a zadbasz o swoje zdrowie oraz bezpieczeństwo dziecka.
- Unikaj ekspozycji na słońce w godzinach największego nasłonecznienia, czyli między 10:00 a 15:00. W tym czasie promieniowanie UV jest najbardziej szkodliwe, dlatego zrezygnuj z opalania i spacerów.
- Nie opalaj się zbyt długo. Optymalny czas, który możesz spędzić na słońcu, to około 20 minut.
- Stosuj kremy z wysokim filtrem przeciwsłonecznym (SPF 50+), które chronią zarówno przed promieniowaniem UVA, jak i UVB. Nakładaj krem około 30 minut przed wyjściem na słońce i powtarzaj aplikację co dwie godziny oraz po każdej kąpieli.
- Odpowiednio się ubieraj – noś kapelusz z szerokim rondem, który ochroni twarz, ramiona i klatkę piersiową, a także okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV.
- Pamiętaj o regularnym nawadnianiu organizmu – pij dużo wody, aby utrzymać nawodnienie na odpowiednim poziomie.
- Opalaj się w odpowiedniej pozycji – unikaj leżenia płasko na plecach, ponieważ brzuch może wówczas uciskać naczynia krwionośne. Zamiast tego ułóż się wygodnie na leżaku z regulowanym oparciem.
Alternatywy dla opalania w ciąży – co jest dozwolone, a czego należy unikać?
Nie każda przyszła mama chce wystawiać swoje ciało na słońce, co jest całkowicie zrozumiałe. Mimo to wiele kobiet marzy o uzyskaniu efektu delikatnej opalenizny, dlatego często pojawia się pytanie o bezpieczne alternatywy dla opalania. Jak to wygląda w praktyce?
- Opalanie natryskowe w ciąży jest stanowczo odradzane przez lekarzy. Preparaty wykorzystywane podczas zabiegu zawierają różne chemikalia. Wdychanie tych oparów podczas opalania natryskowego jest nieuniknione.
- Samoopalacze zawierają dihydroaceton, związek, który nadaje skórze złocisty kolor. Choć teoretycznie jego cząsteczki są zbyt duże, by przeniknąć do krwiobiegu, nie ma jednoznacznych badań potwierdzających całkowite bezpieczeństwo ich stosowania w ciąży. Dlatego specjaliści zalecają zatem, by w okresie ciąży zrezygnować z używania samoopalaczy.
- Coraz częściej mówi się, że umiarkowane korzystanie z lamp solarnych może nieść pewne korzyści, np. zwiększać poziom witaminy D, ważnej dla mamy i dziecka. Ważne jest jednak zachowanie umiaru – opalanie w solarium powinno trwać tylko kilka minut przy niskiej mocy lamp. Należy też unikać solarium w 1. trymestrze ciąży, ponieważ promieniowanie UV może obniżać poziom kwasu foliowego, który jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju dziecka. Ponadto, kobiety z nadciśnieniem powinny całkowicie zrezygnować z solarium, gdyż ciepło może podnosić ciśnienie i powodować komplikacje ciążowe.
Czym grozi nadmierne opalanie w ciąży?
Zbyt intensywne opalanie może nieść ze sobą niekorzyści dla zdrowia kobiety. Do najważniejszych skutków należą:
- przegrzanie organizmu – prowadzi do osłabienia, zawrotów głowy, a nawet problemów z krążeniem,
- nadmierna utrata płynów – wzmożone pocenie się podczas opalania bez odpowiedniego nawadniania może skutkować zmniejszeniem ilości płynu owodniowego,
- alergie, poparzenia i wysypka – zmiany hormonalne w ciąży sprawiają, że skóra jest bardziej wrażliwa i podatna na reakcje alergiczne oraz oparzenia słoneczne;
- melasma – ciemne przebarwienia skóry, które pojawiają się szczególnie na twarzy pod wpływem słońca i mogą utrzymywać się długo po ciąży.
Opalanie w ciąży – podsumowanie
Opalanie w ciąży jest dozwolone, ale należy zachować szczególną ostrożność w 1. trymestrze oraz w przypadku przeciwwskazań zdrowotnych. Unikaj ekspozycji na słońce w godzinach największego nasłonecznienia (10:00–15:00), stosuj kremy z wysokim filtrem UV, noś nakrycie głowy i okulary. Pamiętaj o nawodnieniu i reaguj na sygnały wysyłane przez ciało. Jeśli pojawią się niepokojące objawy, skonsultuj się z lekarzem, który doradzi, jak bezpiecznie korzystać ze słońca w tym wyjątkowym czasie.
Bibliografia
- Schulman M., Fisher D., Opalanie w solariach a rak skóry: zagrożenia dla zdrowia i możliwości działania, Dermatologia Po Dyplomie, Tom 0, nr 1 2009.
- Megaw L., Clemens T., Daras K., Weller R.B., Dibben C., Stock S.J.E., Higher sun exposure in the first trimester is associated with reduced preterm birth: a Scottish population cohort study using linked maternity and meteorological records, „Frontiers in Reproductive Health” 2021, 3:674245.
- Stanisz B., Ochrona skóry przed negatywnymi skutkami promieniowania UV, Kosmetologia 2009; 65(5):363-368.
