Na różnych etapach życia dziecko może doświadczać obniżonej odporności. Takim stanom można częściowo zapobiegać, dbając o zdrowe odżywianie i tryb życia malucha. Istnieje wiele sposobów na to, jak wzmocnić układ odpornościowy dziecka. Większość z nich jest łatwa do wdrożenia i poprawia odporność u dziecka. Zawsze warto również zasięgnąć w tej kwestii opinii pediatry, który może przykładowo zalecić odpowiednią suplementację dostosowaną do indywidualnych potrzeb pociechy.
Co może powodować obniżenie odporności u dziecka?
Obniżenie odporności dziecka zwykle koreluje z porą roku. Na ogół układ odpornościowy musi działać intensywniej w miesiącach jesienno-zimowych, gdy temperatura otoczenia spada, a dostęp do światła słonecznego maleje. Spadek odporności odnotowuje się także podczas tzw. przesilenia wiosennego, czyli od marca do końca kwietnia. O obniżonej odporności dziecka może świadczyć między innymi spadek energii, senność, brak apetytu oraz wahania nastrojów malucha. Nie bez znaczenia dla odporności dziecka pozostaje zmiana środowiska. Skupiska osób w żłobku, przedszkolu albo szkole również mogą korelować z odpornością pociechy. Ponadto na spadek odporności wpływa również stres dziecka, związany przykładowo ze zmianą otoczenia. Szczególnie w takich okolicznościach należy zadbać o prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego dziecka.
Jak wzmocnić odporność dziecka?
Ogólna kondycja organizmu ma wpływ na to, jak funkcjonuje układ odpornościowy. To złożony system zależności, w którym wszystkie układy są ze sobą powiązane. Warto zatem dbać o codzienny dobrostan malucha, aby zapobiegać spadkom jego odporności.
Pełnowartościowa dieta
Kluczowy sposób na to, jak wzmocnić układ odpornościowy, z pewnością stanowi zdrowe odżywianie. Dieta pociechy nie powinna bazować na słodyczach i wysoko przetworzonej żywności. W jadłospisie dziecka na co dzień powinny gościć świeże warzywa, owoce, chude mięso i ryby, mleko i produkty mleczne, a także tłoczone na zimno tłuszcze roślinne i produkty pełnoziarniste. Dostarczają organizmowi witaminy i składniki mineralne przyczyniające się do prawidłowego funkcjonowania systemu immunologicznego, między innymi:
- Kwas foliowy witamina B9 uczestniczy w procesie podziału komórek w organizmie, także układu odpornościowego. Jego bogate źródło stanowią zielone warzywa liściaste.
- Witamina C wspiera kondycję barierowych elementów systemu immunologicznego: błon śluzowych i skóry. Występuje w natce pietruszki, papryce, cytrusach i owocach jagodowych.
- Witamina D wspomaga odpowiedź odpornościową organizmu. Jej źródłem są produkty mleczne, jaja oraz ryby morskie. Warto mieć przy tym na uwadze, że witamina D jest syntezowana w głównej mierze poprzez ekspozycję skóry na promienie słoneczne.
- Żelazo stanowi składnik niezbędny podczas produkcji oraz aktywacji limfocytów. Znajduje się w mięsie, podrobach, kaszach i kakao.
- Selen działa antyoksydacyjnie oraz aktywuje przeciwciała. Jego bogate źródło stanowią orzechy brazylijskie, łosoś oraz tuńczyk.
- Cynk uczestniczy w produkcji limfocytów T oraz przyspiesza ich dojrzewanie. Znajduje się na przykład w pestkach dyni, żółtym serze czy kaszy gryczanej.
- DHA również wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. e. Zawarty jest w tłustych rybach morskich, takich jak dorsz, sardynki albo halibut.
Jeśli maluch jest niejadkiem lub w jego jadłospisie występują pewne ograniczenia żywieniowe, warto skonsultować z lekarzem ewentualną suplementację. Pediatra może zalecić stosowanie na przykład witaminy D na odporność dziecka w okresie jesienno-zimowym, gdy ekspozycja skóry na słońce może nie być wystarczająca. Należy dobrać suplement o formie i dawkowaniu dopasowanych do wieku dziecka. Maluchy chętniej spożywają preparaty w formie syropów lub pastylek do ssania.
Odporność u dziecka a zdrowy sen
Zapotrzebowanie na sen przez dzieci zmienia się wraz z wiekiem, jednak zawsze dzieci powinny spać więcej od dorosłych. Niemowlęta potrzebują nawet 12-15 godzin snu w ciągu doby, a małe dzieci 10-14 godzin na dobę. Do 13. roku życia dziecko powinno przesypiać 9-11 godzin. Odpowiednio długi, spokojny sen to kolejny sposób na to, jak wzmocnić odporność dziecka. Sen zapewnia organizmowi niezbędną regenerację. Z tego powodu powinno się zapewniać dziecku zdrową rutynę kładzenia się spać o stałej porze.
Odpowiedni ubiór
Zarówno wyziębienie, jak i przegrzanie młodego organizmu może powodować spadek odporności dziecka. Z tego powodu należy zwracać szczególną uwagę na prawidłowy ubiór malucha, który jest odpowiedni do temperatury otoczenia. Przez większość miesięcy w roku dzieci najlepiej ubierać na tzw. cebulkę, czyli warstwowo. Umożliwia to przykładowo zdjęcie kurteczki, gdy słońce wyjdzie zza chmur, jednak zawsze można założyć ją z powrotem, jeśli powietrze ulegnie ochłodzeniu. Z całą pewnością nie należy doprowadzać do przepocenia dziecka. Jeśli maluch informuje, że jest mu za gorąco, należy szanować taką informację i pozwolić mu się rozebrać. Warto brać pod uwagę, że wiele dzieci znajduje się w ciągłym ruchu, dlatego w niektórych sytuacjach może być im cieplej niż dorosłym.
Codzienna aktywność na świeżym powietrzu
Przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach nie sprzyja odporności, podobnie jak spacery ulicami w miejscach, gdzie jest zanieczyszczone powietrze. Do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego potrzebna jest aktywność fizyczna. Ruch przyspiesza krążenie krwi i dotlenia tkanki,. Na spacery i zabawy na świeżym powietrzu należy jednak wybierać miejsca, gdzie jakość powietrza jest lepsza. Na co dzień najlepiej wybrać się do parku, a w weekendy można rozważyć także wyjazdy do lasu. Od czasu do czasu przydać może się również zmiana klimatu, na przykład wyjazd nad morze albo w góry.
Działania profilaktyczne
Do rutynowych działań profilaktycznych należy zaliczyć szczepienia ochronne. Są one szczególnie ważne, aby wesprzeć odporność naszego dziecka. Należy również unikać miejsc zatłoczonych zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym. Ponadto specjalista może również zaproponować dodatkową suplementację składników, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego dziecka.
Kontakt z rówieśnikami
Wcześniej wspomniano o unikaniu miejsc zatłoczonych, ale nie oznacza to absolutnej izolacji dziecka od ludzi. Aby rozwijała się odporność swoista (nabyta), dziecko musi spotykać się z ludźmi i bawić się z innymi dziećmi. Z tego powodu przykładowo żłobek może być korzystnym czynnikiem dla rozwoju i wzmocnienia odporności dziecka przed pójściem do przedszkola.
Odporność u dziecka a odporność matki
Na odporność dziecka ma wpływ także odporność pozostałych członków rodziny. Z tego powodu każdy domownik powinien dbać o swoje zdrowie. Dotyczy to w szczególności matki, która dostarcza maluchowi składniki odżywcze podczas ciąży oraz karmienia piersią. Mamy również powinny stosować się do powyższych zaleceń dotyczących wsparcia układu odpornościowego. Z lekarzem mogą skonsultować także stosowanie suplementów diety, których specjalnie dobrane kompozycje składników wspierają a odporność. Warto sięgać po produkty bazujące na składnikach pochodzenia naturalnego. Można rozważyć przykładowo suplement diety, w którym znajduje się:
- Ekstrakt z aceroli Zawiera dużą dawkę witaminy C, która przeciwdziała uczuciu zmęczenia oraz znużenia. Witamina C zwiększa także przyswajanie ważnego dla układu odpornościowego żelaza.
- Imbir lekarski Wspiera prawidłowe funkcjonowanie systemu immunologicznego.
- Sok z malin Źródło antyoksydacyjnych witamin C i E, a także witamin z grupy B. Wszystkie przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego.
- Syrop z czarnego bzu Stanowi bogate źródło polifenoli wspierających zdrowie górnych dróg oddechowych.
