Jak radzić sobie z obniżeniem odporności po porodzie?

Spadek odporności po porodzie jest częstą konsekwencją obciążenia, jakiemu został poddany organizm kobiety. Najpierw ciąża, a następnie poród, połóg i karmienie piersią wpływają na cały organizm, który wymaga znacznie większej troski. Szczególnie kobieta po porodzie powinna zadbać o swoje zdrowie – ze względu na siebie i dziecko, które dopiero co pojawiło się na świecie. Sposoby na radzenie sobie z obniżoną odpornością po porodzie znajdziesz w niniejszym artykule.

Połóg a spadek odporności po porodzie

Poród (niezależnie od tego, czy siłami natury, czy też poprzez cesarskie cięcie) stanowi duży wysiłek i obciążenie dla organizmu każdej kobiety. Młoda mama jest bardziej niż zwykle  narażona na spadek odporności szczególnie w okresie połogu (w ciągu 6. tygodni po porodzie). W tym czasie organizm stopniowo powraca do równowagi sprzed ciąży, czemu towarzyszą gwałtowne zmiany hormonalne (spadek progesteronu, prolaktyny oraz estrogenu). Mają one wpływ na ogólne samopoczucie fizyczne i psychiczne kobiety, skutkując m.in. niższym poziomem energii oraz wahaniami nastroju. To wszystko może mieć wpływ na odporność organizmu. 

Ile trwa regeneracja organizmu po ciąży?

Warto mieć na uwadze, że odporność po porodzie nie wraca w pełni z końcem połogu, jest to kwestia indywidualna dla każdej kobiety. Może występować także osłabienie organizmu przy karmieniu piersią – szczególnie w czasie nocnego wstawania do dziecka, które zakłóca normalny sen. Pamiętaj, że każdy organizm regeneruje się we własnym tempie, a spadek odporności u kobiety po porodzie mogą wydłużać czynniki takie jak:

• rodzaj porodu i ewentualne komplikacje w jego trakcie,
• sposób karmienia dziecka (piersią lub butelką),
• przyrost masy ciała podczas ciąży,
• wiek (po 35. roku życia organizm kobiety potrzebuje więcej czasu na regenerację).

W rezultacie odporność niektórych kobiet może wracać do normalności sprzed ciąży nawet przez kolejnych 12 miesięcy. 

Dlaczego odporność po porodzie jest taka ważna?

Nie do końca zregenerowany układ odpornościowy kobiety wiąże się z wyższym ryzykiem gorszego samopoczucia, co w istotny sposób wpływa zarówno na mamę jak i na dziecko. Kobieta karmiąca piersią nadal nie może stosować wielu produktów (ich przyjmowanie należy konsultować ze specjalistą). Z tego względu może dojść do sytuacji, w której młoda mama karmiąca piersią będzie musiała zrezygnować z tego rodzaju karmienia na czas powrotu do pełni sił. Ponadto warto mieć na uwadze, że noworodek przychodzi na świat z nie w pełni wykształconą odpornością. Dlatego też warto wiedzieć, jak dbać o odporność po porodzie, by nie dopuszczać do takich sytuacji. Bez zbędnych komplikacji możesz w pełni cieszyć się macierzyństwem i zdrowiem swojego maluszka.

Jak zadbać o odporność po porodzie?

Kobieta po porodzie powinna zadbać o swój ogólny dobrostan, czyli samopoczucie fizyczne oraz psychiczne. Szczególnie w okresie połogu ważne jest, aby w opiece nad dzieckiem świeżo upieczona mama miała wsparcie swoich bliskich. Pomóc powinien szczególnie mąż, ale także wsparcia mogą udzielić dziadkowie lub inne osoby z Twojego bliskiego grona. Pamiętaj jednak, że o swoją odporność po porodzie musisz zadbać przede wszystkim sama. Dla kondycji systemu immunologicznego znaczenie ma wiele czynników.

Wypoczynek

Spadek odporności po porodzie to rezultat przede wszystkim gigantycznego wysiłku, jaki przeszedł organizm matki – niezbędny zatem jest czas na regenerację. Kobieta powinna zadbać przede wszystkim o:

• Sen – gdy w domu pojawia się maluszek, rodzice sypiają gorzej. W końcu trzeba systematycznie wstawać na nocne karmienie. Mimo to kobieta nie powinna rezygnować z przesypiania co najmniej 7 godzin w ciągu doby. Przerwany czas na sen w ciągu nocy najlepiej nadrobić drzemkami z dzieckiem w trakcie dnia.
• Umiarkowaną aktywność fizyczną – na czas połogu kobieta powinna zrezygnować z ćwiczeń. Zależnie od zaleceń lekarskich może wrócić do nich po upływie 6-8 tygodni od porodu. Lekarz dokładnie instruuje, kiedy można wdrożyć umiarkowaną aktywność fizyczną. Wskazane są w szczególności spacery, które pozytywnie wpływają na krążenie i dotlenienie organizmu, a w konsekwencji także na odporność. Staraj się przy tym nie forsować, odpoczywaj tyle, ile potrzebujesz.

Zdrowa dieta

Powiedzenie „jesteś tym, co jesz” znajduje odzwierciedlenie nie tylko w sylwetce człowieka, ale także w funkcjonowaniu jego układu odpornościowego. Co na odporność powinno znaleźć się w Twoim jadłospisie?

• świeże warzywa owoce,
• chude białko: mięso, ryby, nabiał,
• produkty pełnoziarniste: pieczywo, kasze,
• tłoczone na zimno oleje roślinne,
• orzechy, nasiona, pestki,
• ciepłe napary ziołowe (pamiętaj, że szałwia i mięta pieprzowa mogą negatywnie wpływać na laktację, dlatego lepiej z nich zrezygnuj),
• woda (kobiety karmiące piersią powinny wypijać ok. 3 litry płynów dziennie).

Postaraj się, aby Twoja dieta była urozmaicona. Składniki odżywcze, które mają szczególny wpływ na odporność po porodzie, to w szczególności: witamina C, witamina D, witaminy z grupy B, cynk, żelazo oraz selen. Jeśli odczuwasz gorsze samopoczucie i spadek odporności po porodzie, ogranicz również spożycie wysoko przetworzonych produktów spożywczych, fast foodów oraz słodyczy. Mogą one stanowić nadmierne obciążenie dla organizmu, powodując nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Unikanie stresu

Wahania nastroju w okresie połogu, a także nagła zmiana trybu życia związana z przyjściem na świat nowego członka rodziny mogą powodować nadmierny stres u kobiety po porodzie. Ten z kolei ma negatywny wpływ na odporność, dlatego warto zadbać o swoje samopoczucie psychiczne. Wyznacz czas tylko dla siebie, który poświęcisz na ulubione czynności, na przykład na czytanie książki czy oglądanie serialu. Staraj się wdrażać techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy trening oddechowy. Jeśli czujesz, że stres jest dla Ciebie przytłaczający, rozważ wizytę u specjalisty. 

Dbanie o higienę

Konsekwentne mycie rąk po powrocie do domu i przed posiłkami jest bardzo istotny.  W ciągu najbliższych tygodni po porodzie staraj się unikać dużych skupisk ludzi. Jeśli musisz udać się na przykład do przychodni, załóż maseczkę z filtrem FFP2. Możesz dodatkowo stosować żele lub chusteczki dezynfekujące.

Profilaktyka

Nie rezygnuj z wizyt kontrolnych u lekarzy. Z całą pewnością w wyznaczonym terminie udaj się na badanie kontrolne do ginekologa po porodzie. Dodatkowe wsparcie dla Twojej odporności będą stanowić także szczepienia profilaktyczne. 

Sprawdź również: Jak zapobiegać obniżeniu odporności u dziecka?

Spadek odporności – czego nie powinna robić kobieta po porodzie?

W przypadku regenerującego się organizmu po porodzie ważne jest nie tylko to, co się robi, by wesprzeć odporność, ale również to, z czego się rezygnuje.

• Nie stosuj diet odchudzających – pozwól organizmowi samodzielnie wrócić do naturalnej wagi sprzed ciąży. Pamiętaj, że w czasie karmienia piersią istotne jest zachowanie wystarczającej podaży kalorii wraz z dietą. Ich ewentualną redukcję możesz rozważyć najwcześniej po 12. miesiącach od porodu.
• Nie stosuj preparatów bez konsultacji ze specjalistą –  w czasie karmienia piersią każde stosowanie preparatów aptecznych powinno zostać skonsultowane z lekarzem, aby upewnić się, że substancje aktywne nie będą miały wpływu na dziecko 
• Nie wracaj zbyt szybko do pracy i obowiązków domowych – pamiętaj, że po ciąży Twój organizm wymaga czasu na regenerację. Z tego względu szczególnie podczas połogu warto, aby sprzątaniem i gotowaniem zajął się ktoś inny. Zrezygnuj także z dźwigania i innych czynności, które wymagają wysiłku fizycznego.
• Nie wywieraj na sobie zbyt dużej presji – powrót do formy sprzed ciąży to nie wyścig. Jeżeli czujesz zmęczenie, odpoczywaj. Gdy chce Ci się spać, utnij sobie drzemkę.