Ból brodawek przy karmieniu piersią to powszechny problem, z którym zmaga się wiele kobiet w okresie laktacji. Niestety, długotrwały dyskomfort i nieprzyjemne dolegliwości bólowe sprawiają, że część świeżo upieczonych mam decyduje się na odstawienie maluszka od piersi. Czy można temu zapobiec? Sprawdź, jak możesz pomóc sobie w tym trudnym okresie i odzyskać radość z pierwszych chwil macierzyństwa!
Bolące brodawki przy karmieniu – z czego to wynika?
Karmienie piersią to naturalny proces, który na początkowym etapie może jednak wiązać się z pewnymi trudnościami. Tuż po urodzeniu dziecka kobiece brodawki są zwykle wrażliwe i nabrzmiałe, co wynika przede wszystkim ze zmian hormonalnych, które zachodzą w organizmie. Młode mamy często skarżą się, że w pierwszych dniach po porodzie nawet delikatny dotyk czy polanie wodą sprawia im dokuczliwy ból. Stan ten jednak dosyć szybko mija, a już po około 2-3 tygodniach karmienie piersią nie powinno wiązać się z dyskomfortem i bólem.
Zdarza się jednak, że poranione brodawki sutkowe to problem, z którym kobieta zmaga się przez dłuższy czas. Przyczyn takiego stanu może być wiele:
- nieprawidłowe chwytanie i ssanie z piersi przez dziecko – w pierwszych tygodniach dziecko nie zawsze jest w stanie prawidłowo złapać brodawkę sutkową mamy i łapie wyłącznie wystającą część, bez całej otoczki. W efekcie wypływ mleka jest zbyt słaby, a maluszek zaczyna gryźć brodawkę dziąsłami, powodując nieprzyjemny ból;
- nieodpowiednie przystawienie dziecka do piersi i zła technika karmienia – jeszcze podczas pobytu w szpitalu położne laktacyjne pokazują młodej mamie, w jaki sposób przystawiać dziecko do piersi. Ważne jest, aby nos, policzki i broda malucha dotykały piersi, zapewniając odpowiednią szczelność podczas karmienia;
- uszkodzenia, otarcia i podrażnienia skóry związane z częstym karmieniem i intensywnym ssaniem piersi lub korzystaniem z laktatora;
- zbyt krótkie wędzidełko u niemowlaka – krótkie wędzidełko zaburza proces karmienia, co może wiązać się z tym, że sutki będą podrażnione. Wędzidełko noworodka powinna obejrzeć położna jeszcze w trakcie pobytu w szpitalu, aby móc podjąć decyzję o jego ewentualnym podcięciu;
- zapalenie piersi – to problem, który dotyczy znacznej części mam karmiących. Stan ten nie jest przeważnie groźny dla zdrowia kobiety i przebiegu laktacji, jednak może wiązać się z czasowym bólem brodawek;
- zakażenia bakteryjne i grzybicze – choroby te wymagają wdrożenia odpowiedniej terapii, aby móc usunąć źródło problemu i towarzyszące temu objawy, takie jak ból sutków przy karmieniu;
- niedrożność przewodów mlecznych, zastój lub nawał pokarmu – w każdym z tych przypadków piersi mogą stać się obrzmiałe i powodować ból brodawek przy karmieniu.
Sprawdź też: Pierwsze dni po porodzie — wszystko, co warto wiedzieć.
Co na bolące brodawki przy karmieniu? Domowe sposoby
Pierwszy krok, który warto wykonać w przypadku bolących brodawek przy karmieniu, to kontakt z położną lub doradczynią laktacyjną. Dzięki temu upewnisz się, czy maluszek nie ma zbyt krótkiego wędzidełka i czy jest prawidłowo przystawiany do piersi. Warto również skorzystać z domowych sposobów na ból brodawki przy karmieniu, które pomogą złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Oto, co możesz zrobić:
- częste przystawianie do piersi, najlepiej co 1-2 godziny, aby nie dopuścić do zbyt dużego wypełnienia piersi. Możesz pomóc sobie również poprzez odciągnie pokarmu laktatorem, zwłaszcza jeśli ból pojawia się w okresie nawału mleka;
- rozpoczynanie karmienia od mniej bolesnej piersi, tak aby maluch mógł intensywniej ssać mniej poranioną pierś, nie powodując tym samym jeszcze większego dyskomfortu;
- smarowanie brodawek własnym pokarmem – mleko matki ma naturalne właściwości antybakteryjne i kojące. Po karmieniu warto delikatnie rozprowadzić kilka kropli mleka na brodawkach i pozostawić do wyschnięcia na powietrzu. To naturalny i skuteczny sposób na złagodzenie podrażnień;
- częste wietrzenie piersi – kontakt skóry z powietrzem sprzyja jej regeneracji. Po karmieniu warto pozostawić piersi odkryte przez kilka minut, aby skóra mogła się przewietrzyć i wyschnąć. Na co dzień warto też nosić biustonosze wykonane z naturalnych i oddychających tkanin, które nie podrażnią dodatkowo skóry;
- kompresy i okłady na piersi – obolałym piersiom mogą pomóc również kompresy z ciepłej wody z solą lub na bazie rumianku, który działa przeciwzapalnie i kojąco. Dobrym rozwiązaniem będą także gotowe kompresy żelowe na piersi, które chłodzą lub rozgrzewają ciało, w zależności od potrzeb;
- smarowanie piersi specjalną maścią lub kremem do pielęgnacji brodawek, np. z dodatkiem lanoliny, alantoiny, pantenolu lub witamin (A, D, E). Przed zastosowaniem warto jednak skonsultować się ze specjalistą, aby mieć pewność, że dany produkt jest bezpieczny w okresie laktacji;
- odpowiednia higiena i pielęgnacja brodawek, aby nie dopuścić do dalszych podrażnień i uszkodzeń. Sutki warto delikatnie przemywać 2 razy dziennie, korzystając przy tym z łagodnych, bezzapachowych preparatów przeznaczonych dla kobiet w ciąży i mam karmiących.
Jeżeli ból brodawek jest bardzo dokuczliwy, można po konsultacji z lekarzem wesprzeć się lekami, np. paracetamolem. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie laktacji leki przeciwbólowe powinny być stosowane jedynie doraźnie, najlepiej po wcześniejszej konsultacji ze specjalistą – lekarzem, farmaceutą lub doradcą laktacyjnym.
Podrażnione sutki matki karmiącej – jak karmić maluszka?
Ból sutka podczas karmienia jest bardzo nieprzyjemny. Jednak ważne, aby nie rezygnować wówczas z laktacji i nie ograniczać częstotliwości karmień, ponieważ może to spowodować zastój mleka w piersiach, a nawet zapalenie piersi. Zamiast tego dobrze jest wdrożyć kilka prostych zasad:
- rozpoczynać karmienie od mniej obolałej piersi;
- odciągać niewielką ilość pokarmu z piersi przed karmieniem, tak aby była miękka;
- zachęcić maluszka do złapania piersi, np. poprzez muśnięcie jego ust brodawką;
- przyjąć wygodną pozycję, która sprzyja prawidłowej technice karmienia;
- stosować silikonowe nakładki na piersi, które pomagają wyciągnąć brodawkę, przez co ułatwiają dziecku chwytanie i łagodzą ból.
W niektórych przypadkach lekarz może zlecić odstawienie malucha od piersi na kilka dni, szczególnie gdy ból jest nie do wytrzymania, a brodawki bardzo podrażnione. W tym czasie mleko warto jednak odciągać laktatorem i podawać dziecku np. strzykawką, aby nie zaburzyć u niego naturalnego rytmu ssania.
Dowiedz się też: ile trwa połóg – wszystko, co musisz wiedzieć o okresie połogu.
Ból brodawki podczas karmienia – kiedy należy skonsultować się z lekarzem?
Jeżeli pomimo skorygowania drobnych błędów związanych z karmieniem piersią i wdrożenia domowych metod leczenia podrażnionych brodawek dolegliwości bólowe nadal się utrzymują, zaleca się kontakt z lekarzem. Jest to szczególnie ważne, gdy bólowi towarzyszy zaczerwienienie lub krwawienia z brodawki, a brodawki źle się goją. Stan ten może być wówczas związany nie tyle z nieprawidłową techniką karmienia lub nieodpowiednią pielęgnacją brodawek, ile z infekcją, zmianami alergicznymi lub chorobami dermatologicznymi, które wymagają włączenie leczenia farmakologicznego.
Ból brodawki przy karmieniu – podsumowanie
Ból brodawki przy karmieniu piersią to problem, z którym zmaga się nawet 90% kobiet w pierwszych dniach po porodzie. Stan ten może wynikać m.in. z nieprawidłowej techniki przystawiania dziecka, problemów z chwytaniem piersi podrażnień skóry, infekcji, reakcji alergicznych lub zmian hormonalnych. Na szczęście istnieje wiele domowych sposobów na złagodzenie tych dolegliwości i przywrócenie komfortu związanego z laktacją. Ważne jest, aby w trudnym okresie prosić o pomoc bliskich i korzystać ze wsparcia lekarza lub doradcy laktacyjnego, który podpowie młodej mamie, co może zrobić, by zapewnić komfort zarówno sobie, jak i maluszkowi.
Bibliografia:
- Młodawska M., Młodawski J., Pazera G., Breast is the best — czyli co każdy ginekolog o karmieniu piersią wiedzieć powinien, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, R. 4, cz. 1 (2019), s. 23-33.
- Morland-Schultz K., Hill P., Prevention of and therapies for nipple pain: a systematic review, J Obstet Gynecol Neonatal Nurs, R. 34, cz. 4 (2005), s. 428-37.
- Nehring-Gugulska M. i in. Karmienie piersią w teorii i praktyce. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012.
- Mohrbacher N., i in. Karmienie piersią – siedem naturalnych praw. Agora, Warszawa, 2018.
